Mensen

1) Welzijn inwoners centraal
Wonen en ontspannen in een prettige en veilige leefomgeving met gezellige centra, goede zorg en voorzieningen nabij moet centraal staan en niet de ontwikkeling van multinationals. Goede zorg met verbeterde steun voor mantelzorgers, cultuur, sociaal beleid en afdoende onderhoud van de openbare ruimte is nodig.

Het welzijn van onze inwoners en wat zij willen behoort bij allerlei besluiten en visies centraal te staan in plaats van het belang van grote bedrijven en wat zij willen. De meeste inwoners willen een prettige leefomgeving en voorzieningen, waaronder gemeenschapshuizen dicht bij huis. De veiligheid en het veiligheidsgevoel moeten verbeteren. Het mantelzorgcompliment moet flink omhoog gaan, de openbare ruimte moet veel beter onderhouden worden, cultuur moet overal in de gemeente gelijk gestimuleerd en gefaciliteerd worden, op jongeren en op ouderen gerichte voorzieningen zijn nodig. Mensen die een uitkering aanvragen moeten niet als verdachte worden behandeld. Gezelligheid ziet SPA als een hoeksteen van functionerende centra. Het gaat erom dat onze huidige inwoners zo prettig mogelijk leven in plaats van de ontwikkeling van multinationals die werknemers en ruimte zoeken.

2) Armoede structureel aanpakken
Per huishouden de oorzaken van hun armoede in een zo vroeg mogelijk stadium aanpakken gericht op vermindering van het aantal inwoners dat in armoede moet leven. Samenwerking met professionele organisaties en ondersteuning van initiatieven van inwoners moet worden uitgebreid.

In plaats van het gevoerde armoedebeleid van de afgelopen vier jaren wil SPA minder mensen in armoede laten leven en uitstroom als doel stellen. Armoede heeft meer oorzaken dan alleen een laag inkomen. SPA wil mensen helpen hun leven zo snel mogelijk weer op orde te krijgen wanneer iemand door tegenslag in armoede terecht komt. Meer inzet op preventie, sneller hulp wanneer mensen geldzorgen hebben, meer hulp bij het ordenen van uitgaven en schulden, particuliere initiatieven beter ondersteunen, energiekosten aanpakken door te helpen met isolatie van woningen en niet vooral op één groep focussen maar meer aandacht aan ouderen, ZZP’ers en gezinsproblematiek geven.

3) Iedereen kan meedoen
Iedereen moet kunnen deelnemen aan sport, bewegen, cultuur, verenigingen, evenementen en activiteiten. Sociale cohesie en verminderen afzondering en eenzaamheid bevorderen door accommodaties toegankelijker en bereikbaar te maken, evenementen en activiteiten te spreiden over de gemeente en subsidies hieraan te relateren.

SPA vindt het belangrijker dat goed lopende gemeenschapshuizen waaronder ’t Klaverblad in Einighausen en de Reunie in Krawinkel (Geleen) volwaardig kunnen blijven functioneren om te voorkomen dat ouderen kilometers ver met een rollator moeten gaan om te kunnen bewegen of aan een andere activiteit deel te kunnen nemen: dat doen of kunnen mensen vaak gewoon niet. Het huidige accommodatiebeleid gericht op centralisatie werkt minder participatie en contacten in de hand, bevordert de eenzaamheid, maakt verenigingen kapot en tast de saamhorigheid in buurten aan. SPA wil juist bevorderen dat mensen betaalbaar aan allerlei, vaak kleinschalige, activiteiten in hun buurt of wijk deelnemen en vindt spreiding van activiteiten over alle kernen en wijken enorm belangrijk.

Milieu

1) Grootschalig woningen isoleren
Door met isolatie het energieverbruik en energiekosten structureel te verlagen hebben inwoners snel flink lagere woonlasten waardoor additionele duurzaamheidsmaatregelen effectiever en voor hun betaalbaarder zijn dan aanleg van warmtenetten.

Met isolatie wil SPA structureel het energieverbruik verlagen, overstappen op warmtenetten verlagen de kosten voor burgers niet. SPA wil daarna zoveel mogelijk energie met woningen opwekken en opslaan. Pas hierna wordt duidelijk of de woning nog energie nodig heeft en hoe deze dan verkregen kan worden. De EU, de regering en alle netbeheerders gaan ervan uit dat waterstof enorm belangrijk wordt en verwachten dat dit na 2030 door het huidige gasnet zal stromen. Inmiddels is duidelijk dat een hybride-ketel voor de burgers de goedkoopste en meest praktische vervanger van de CV-ketel is, dat de kosten en de risico’s van warmtenetten erg groot zijn en dat warmtepompen ook een echt alternatief vormen. SPA wil met subsidies en leningen die zich afbetalen uit de opbrengst van de energiebesparing onze inwoners helpen om te verduurzamen en daarbij nog goedkoper uit te zijn ook. Isolatie is daarbij de eerste stap waarbij over enkele jaren geprofiteerd kan worden van innovaties. 

2) Geen uitbreiding bedrijventerreinen
We hebben al veel te veel bedrijventerrein en overlast van industrie waardoor vergroening van de gemeente met meer bos- en recreatiegebied dringend nodig is. Verdere achteruitgang door opoffering van bos- of agrarisch gebied voor bedrijfsmatige activiteiten is onaanvaardbaar.

In 2015 was Sittard-Geleen op Amsterdam en Rotterdam na met 1200 ha bedrijventerrein het grootste van Nederland. Nu hebben we al 1500 ha en de bedrijven verlangen nog circa 300 ha extra tot 2030. Daarentegen heeft de gemeente minder dan 400 ha bos en dreigt weer een flink deel van de bomen op de Lexhy en van het Sterrebos verloren te gaan. Het is meer dan genoeg geweest: kappen met kappen! Ook onze inwoners hebben er recht op om dichtbij te kunnen ontspannen in de natuur. Daarom: kom niet aan de Lexhy, wanneer Chemelot wil uitbreiden doen ze dat maar elders buiten Sittard-Geleen.

3) Verminderen overlast industrie
De overlast van vooral Chemelot vanwege geluid, licht, stank, neerslag, trillingen en het onveilige gevoel door de frequente en soms langdurige incidenten loopt de spuigaten uit en moet verminderen.

Omwonenden hebben zeer frequent ernstige overlast van Chemelot in allerlei vormen. Slapeloosheid, onzekerheid of groente uit eigen tuin nog te eten is, auto’s en meubilair onder de troep. Stress, ergernis en een onveilig gevoel zijn het gevolg en hebben negatieve effecten op het woongenot. De levensverwachting in Sittard-Geleen is ver onder het landelijke gemiddelde en omwonenden van Chemelot geven aan dat er veel ernstige gezondheidsklachten voorkomen. SPA wil een gedegen gezondheidsonderzoek. Er moet iets gebeuren om de overlast te verminderen.

Middelen

1) Lokale lasten bevriezen
MKB (midden- en kleinbedrijf) en inwoners niet kaalplukken door belastingen te verhogen om te kunnen investeren. Structureel beleid voor lastenverlaging tot het Limburgs gemiddelde en meer op behoeften van inwoners gericht besteden van belastinggeld.

Het college stelde dat de lokale lasten voor 2022 zouden dalen, SPA toonde aan dat de lasten stijgen! Het college verhoogde zelfs tijdens Corona de belastingen om extra te kunnen investeren in grote projecten en wil die verder verhogen. Inwoners en kleine ondernemers hebben het financieel al erg moeilijk in deze zware tijden. SPA wil de lokale lasten niet verder verhogen zodat deze binnenkort rond het Limburgse gemiddelde zijn. SPA wil belastinggeld meer richten op de behoeften die de inwoners hebben.

2) Evenwichtigere besteding gelden
Besteding van gelden op wijkniveau inzichtelijk maken met als doel een rechtvaardige verdeling waardoor afgunst afneemt, bewoners meer invloed krijgen op hun leefomgeving en eenwording bevorderd wordt.

SPA wil de besteding van ongeveer 70% van de gelden verdelen over de wijken op basis van inwoneraantallen en de bewoners veel meer betrekken bij wat er moet gebeuren in hun wijk. De raad stemt in met voorstellen en initiatieven van inwoners tenzij er dringende redenen zijn dat niet te doen.

3) Nooit meer curatele
De financiële positie structureel verbeteren op een wijze dat het betaalbaar blijft voor onze inwoners want de financiële positie van de gemeente is nog steeds zorgelijk en er hoeft maar weinig mis te gaan om weer onder curatele te komen.

SPA wil niet meer geld uitgeven dan er binnenkomt en de toekomstige generaties niet opzadelen met grote financiële problemen door de schuldpositie, de solvabiliteit en de belastingcapaciteit op verantwoorde wijze te verbeteren. SPA wil geen prestigeprojecten.

Bestuurscultuur

1) Transparant inwoners betrekken
 In het proces naar de besluitvorming moeten inwoners vanaf het begin actief betrokken worden. Daartoe moet alle beschikbare openbare informatie zowel in fysieke als in digitaal doorzoekbare vorm op zo kort mogelijke termijn beschikbaar gesteld worden.

Onze inwoners zijn de belangrijkste stakeholders en niet bedrijven, ontwikkelaars of organisaties. Omwonenden moeten daarom vanaf het begin inbreng hebben op ontwikkelingen die invloed kunnen hebben voor hun buurt, wijk of kern. Dat men thuis de informatie kan bestuderen is daarvoor essentieel. SPA wil dat de gemeente dit eindelijk mogelijk maakt

2) Draagvlak inwoners cruciaal
De raad beslist maar draagvlak onder omwonenden moet gedegen worden onderzocht en prevaleert tenzij ‘algemeen belang’ feitelijk is aangetoond.

Het draagvlak voor de wijze waarop de gemeente bestuurd wordt is nog maar 11% hetgeen aangeeft dat het gemeentebestuur de weg kwijt is. SPA wil dat het uitgangspunt wordt dat bij ontwikkelingen het belang van omwonenden prevaleert tenzij ‘algemeen belang’ is aangetoond. De raad heeft de wettelijke taak om kaders te stellen en dus ook om aan te geven hoe ‘algemeen belang’ en draagvlak kunnen worden vastgesteld en het resultaat van onderzoek te beoordelen alvorens een besluit te nemen. SPA wil zo inwoners meer invloed op hun leefomgeving geven en het vertrouwen in het bestuur versterken.

3) Dualistisch functionerende raad
Onze volksvertegenwoordigers moeten hun kader stellende en controlerende taak inhoudelijker en zonder last uitvoeren. Het college dient haar actieve en passieve informatieplicht hiervoor volledig, tijdig en zonder terughouding te vervullen.

De raad moet in de rol van volksvertegenwoordiger inhoudelijk en procedureel veel meer bij ontwikkelingen betrokken blijven, kaders stellen en de uitvoering door het college transparant en onafhankelijk controleren. Daartoe moet het college raadsleden en de raad als geheel, gevraagd en ongevraagd, veel sneller en diepgaander van informatie voorzien. Raadsleden en raadsfracties moeten zich onafhankelijker opstellen ten opzichte van het college en politieke consequenties verbinden aan het handelen van bestuurders indien nodig.