U hebt het misschien al gelezen of gehoord, onze regering heeft nu een nieuwe wet in de maak (Wgiw), die de gemeenten vergaande bevoegdheden geeft om u af te sluiten van het gas. Schrikt u daarvan? Goed zo, want er hangt u heel wat boven het hoofd! U denkt: onze gemeente mag dat dan misschien, maar dat gaan ze vast niet doen? Of u denkt: prima, wij willen ons steentje bijdragen, daarmee is het klimaat gediend, voor onze (klein)kinderen? Dat is de vraag, leest u vooral verder.

 

U kent de Klimaatwet en de uitwerking in het Klimaatakkoord? U weet nergens van? Dat kan, want er is u nooit wat gevraagd. Ze doen dat gewoon, als een dief in de nacht, als de verkiezingen ver weg zijn.

Dit is een akkoord met Jan en alleman, behalve met u, de burger. U zat niet aan tafel. Wel de lobbyclubs Greenpeace en Milieudefensie. Wel de bedrijven die veel geld gaan verdienen aan de energietransitie en de verduurzaming van onze hele economie. De rekening komt immers terecht bij de burger, bij u dus. U snapt toch wel dat als die hele transitie 1000 miljard kost en er 8 miljoen huishoudens zijn, dat het uw huishouden dan gemiddeld € 125.000 kost? Alleen al uw huis van het gas kost u om en nabij de € 20.000. Laat u niet misleiden dat het gesubsidieerd wordt of dat het warmtenet de investeringen voor zijn rekening neemt. Uiteindelijk gaat u dat allemaal terugbetalen, linksom of rechtsom. 

 

In 2050 moet het klaar zijn en voor 2030 mikt de nieuwe regering op alvast een CO2 reductie van 60%. Ook voor onze woningen ligt er dan een enorme en moeilijke opgave. Ze hebben nu ineens geen geduld. Tot 2030 moeten al minimaal 1,5 miljoen woningen van het gas. En wel meteen en volledig, ook die paar kuub gas voor koken wordt verboden. Volgens SPA is vooral die manier waarop niet haalbaar en ook zeker niet kosteneffectief. SPA wil inzetten op betaalbare verduurzaming en wil innovatieve oplossingen hun kans geven. 

 

Er zijn op dit moment twee opties: Of een warmtepomp, elektrisch dus en vooralsnog (kolen- en gascentrales!) weinig duurzaam. Of een warmtenet (stadsverwarming), collectief, gedwongen winkelnering, met ook veel bijstoken van aardgas. Het is voor beide opties een dure grap. Het Economisch Instituut voor de Bouw (EIB) berekent het op gemiddeld € 40.000 per woning. Ongeveer de helft van die investering is niet terug te verdienen. Voor een warmtenet kan de investering lager uitpakken maar dan verdient u ook niks terug via de energierekening. Wie gaat dat betalen? Ja, u natuurlijk.

 

Tot voor kort heeft de politiek u wijsgemaakt dat ze die transitie woonlasten-neutraal willen houden en dat het allemaal op vrijwillige basis moet. Beide principes worden nu losgelaten, de verkiezingen zijn voorbij. Uw woonlasten gaan omhoog, en fors ook. Ook de termijn van minimaal 8 jaar tussen aankondigen en afsluiten gaat vervallen. Niks vrijwillig, de gaskraan dreigt gewoon dicht te gaan. Huurders en minima worden ontzien? Vergeet dat. De huren gaan nu al omhoog, dus zeker als de corporaties hun investeringen terug moeten verdienen. 

 

Hoe is de situatie in Sittard-Geleen? Onze gemeente heeft er al lang geleden voor gekozen grootschalig in te zetten op HGN, Het Groene Net, in samenwerking met warmtenetbedrijf Ennatuurlijk. Ze dachten daarmee twee vliegen in een klap te slaan: de bebouwing snel verduurzamen en er nog een leuke winst aan overhouden. Maar nee, de gemeente heeft al vele miljoenen moeten afschrijven en het eind van de ellende is nog niet in zicht. Berenschot heeft de financiën doorgelicht en komt op een economische waarde van HGN van nul. De gemeente heeft een deel van haar aandelen (was 50 %) aan Ennatuurlijk verkocht en heeft nu bijna niks meer te vertellen. Drama. Ennatuurlijk krijgt ondanks miljoenen subsidie de financiering van de proeftuin Limbrichterveld Noord alleen rond voor de flats. De gemeente weigert nu financieel bij te springen, gelukkig maar. Hoewel, wie weet wat ze na de verkiezingen gaan doen. Intussen staat de duurzaamheid van biomassa ter discussie en hebben wij boven water gekregen dat de gasbesparing vies tegenvalt. Ennatuurlijk zelf berekent die op maximaal ca. 30%. De beschikbare warmte is bijna op en 70% van de warmte moet met aardgas worden bijgestookt! De proeftuin dreigt zo een enorm fiasco te worden. Niet het eerste… 

 

Er zijn aansluitingen gerealiseerd bij nieuwbouw en renovatie, maar slechts een fractie van wat in de planning zat. Bewoners zijn er meestal niet blij mee. Dat zit zo: vanwege de “duurzame” verwarming mag het bouwbedrijf slechter isoleren. Gevolg: zogenaamd een duurzame, energiezuinige woning, maar niet heus, en een torenhoge energierekening, zoals in Thienbunder. 

 

Intussen zijn de gasprijzen enorm gestegen. Wie dacht dan met HGN voordelig uit te zijn komt bedrogen uit. Door de koppeling met de gasprijs stijgt de warmteprijs bijna net zo hard. In Hoogveld zijn ze woest dat ze voor 99% met biomassa verwarmd worden maar toch moeten betalen alsof het aardgas is.

 

Hoe zit het met de gemeentelijke regelgeving? Allereerst is al vele jaren een “warmteplan” van kracht. Dat komt erop neer dat in grote delen van de gemeente bij nieuwbouw en grootschalige renovatie nu al aansluiten op HGN praktisch verplicht is. Niet goed, want je stimuleert zo dat er slechter gebouwd wordt. Met betere isolatie zou een oplossing met warmtepomp haalbaar en veel duurzamer zijn. Jammer dan, het mag niet. Afgelopen december heeft de gemeenteraad de “Transitievisie Warmte” vastgesteld. Dit komt erop neer dat er nog steeds uitgegaan wordt van HGN voor een groot deel van de bestaande woningen. Bijna de gehele Raad was akkoord maar SPA heeft tegen gestemd.

 

Wat kunt u nu nog doen? U bent niet de enige als u nu spijt hebt van uw partijkeuze bij de Tweede Kamer verkiezing. De peilingen voor de coalitie zijn gekelderd, het vertrouwen in de regering is op een dieptepunt. Maar u kunt nu wel uw stem laten horen op 16 maart. SPA is de enige partij die zich altijd kritisch opgesteld heeft bij HGN en de aanpak van het college, terwijl wij wel de klimaat-problematiek erkennen en betere voorstellen hebben voor betaalbaar verduurzamen. Grootschalig isoleren, dat is het belangrijkste. Ook de huurhuizen. Vooral zijn daarmee de lagere inkomens gered, die nu in een slecht geïsoleerde woning met een dikke trui zitten te koukleumen en dan nog de energierekening niet kunnen betalen. Jarenlang is isolatie verwaarloosd. Wij willen dat voortvarend aanpakken. Verder is er veel innovatie gaande. We moeten gewoon wat geduld hebben. Hybride warmtepompen zijn nu al goed en betaalbaar in te zetten, met ook veel CO2 winst. HGN blokkeert toekomstige betere oplossingen en is zo een enorm risico. Zeker is het een slechte keuze voor losse bestaande woningen. Veel verliezen en veel te duur.